Sołectwa

Zapraszamy do odkrycia wyjątkowej wsi Dobrowoda, położonej malowniczo przy trasie Busko Zdrój - Nowy Korczyn, zaledwie 9 km od Buska, na terenie Niecki Soleckiej. Ta historyczna miejscowość została wspomniana w dokumentach już w 1238 roku !

HISTORIA I DZIEDZICTWO

Dobrowoda może pochwalić się bogatą historią - w 1380 r. zmarł tu biskup krakowski Zawisza, a w 1606 r. przebywał ze swoimi wojskami król Zygmunt III Waza. Dlaczego? Ponieważ mieli tu swoją rezydencję biskupi krakowscy! Według XIX-wiecznych źródeł, w 1827 roku wieś liczyła 27 domów i 215 mieszkańców.
Jak podaje Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego z roku 1888, Dobrowoda była wsią rządową i folwarkiem, leżącym w gminie Olganów, powiecie stopnickim, przy drodze bitej z Buska do Korczyna, o 56 wiorst od Kielc, 10 od Stopnicy i 12 wiorst od rzeki Wisły. W 1827 r. wieś liczyła 27 domów i 215 mieszkańców, we wsi była szkoła wiejska, a parafia Dobrowoda liczyła 1905 wiernych.
Dobra Dobrowody składały się z folwarku i wsi: Dobrowoda, Olganów, Baranów, mających obszar 834 mórg. Grunty orne i ogrody zajmowały 434 morgi, łąki - 21 mórg, pastwiska 69 mórg, lasy 285 mórg, nieużytki 25 mórg. Płodozmian 10 polowy. Od tych dóbr w 1873 r. oddzielony został folwark Baranów. Wieś Dobrowoda liczyła 34 osadników, Olganów 29 osadników.
Obecnie na terenie sołectwa mieszka 450 mieszkańców, a jego sołtysem jest Pan Grzegorz Wielgo.

SKARBY ARCHITEKTURY 
Perłą Dobrowody jest XIV-wieczny, późnogotycki kościół pw. św. Marii Magdaleny, rozbudowany w XV w. i latach 1524-1525. W tej jednonawowej, murowanej świątyni znajdziemy prawdziwe skarby: ołtarz główny z XVIII w., rokokowe organy, późnogotycką chrzcielnicę oraz liczne renesansowe nagrobki i epitafia, z których najstarsze - Jana Boboli - pochodzi z 1605 r.!

SKĄD TA NAZWA?

Ciekawostka: Nazwa "Dobrowoda" (w latach 1470-1480 pisana jako "Dobrawoda" lub "Dobra Woda") należy do grupy nazw związanych z systemem wodnym i świadczy o wysokiej jakości wody występującej na terenie dawnej wsi.
ŻYCIE SPOŁECZNE  OSP Dobrowoda powstała w 1934 roku,
Remiza i świetlica strażacka. W latach siedemdziesiątych strażacy wybudowali zbiornik wodny jako basen p.poż.
Do 2002 roku OSP liczyła 31 członków, do dyspozycji posiadała samochód bojowy typu "Żuk" z oprzyrządowaniem i radiostację. OSP Dobrowoda jest zaliczana do jednostek ratowniczo-gaśniczych typu "S". Strażacy z Dobrowody biorą czynny udział w zawodach sportowo-pożarniczych na szczeblu gminy i powiatu, zajmując wysokie lokaty. Członkowie OSP od prawie 70 lat uczestniczą w akcjach bojowych przy ratowaniu życia i mienia podczas pożarów, biorą udział w udzielaniu pierwszej pomocy w akcjach ratowniczych na drogach publicznych oraz ratowaniu ludzi i mienia podczas powodzi na rzekach Wiśle i Nidzie.
W dowód uznania działalności OSP w Dobrowodzie, jednostka ta otrzymała sztandar ufundowany przez społeczeństwo wsi.

EDUKACJA I KULTURA

Szkoła Podstawowa (początkowo Wiejska) istniała w Dobrowodzie już w 1827 roku, o czym świadczy zapis w Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego i innych słowiańskich z 1888 roku. Budynek szkolny wybudowano dopiero w 1906 roku, na miejscu obecnej Szkoły Podstawowej. Był to parterowy budynek, mieszczący dwie izby lekcyjne i mieszkanie dla nauczyciela.
W 1953 r. dobudowano piętro i tam urządzono cztery sale lekcyjne. W 1976 r. poszerzono plac szkolny, najpierw dokupiono 13 arów pola, a następnie władze gminne przekazały 33 ary pola na urządzenia boiska szkolnego. W 1981 r. dobudowano część gospodarczą i pomieszczenia na kotłownię CO.
Klasy I, II i "O" oraz pracownia komputerowa otrzymały nowe meble. Każda klasa została wyposażona w pomoce naukowe, a najwięcej środków przeznacza się na wychowanie fizyczne.
W roku 2001 r. przy udziale Rady Rodziców przeprowadzono remont wewnętrzny całej szkoły, pomalowano wszystkie pomieszczenia, co wyceniono na około 5 tys. zł.

ZABYTKI WARTE ODKRYCIA 
1. Na posesji obok kościoła stoi na toksańskiej kolumnie czworościnna kapliczka z filarkami w narożach, nakryta kamiennym namiotowym daszkiem. Figura ta pochodzi z 1610 r. Jest ona bardzo zniszczona i wymaga natychmiastowej renowacji, gdyż grozi runięciem.
2. Przy głównej drodze, na rozgałęzieniu do Olganowa, w części wsi zwanej "Wzory", stoi na postumencie kamiennym i schodkowym cokole figura Matki Bożej. Na postumencie są wnęki, a w nich płaskorzeźby świętych: Stanisława Kostki, Józefa, Alojzego. Na frontowej ścianie postumentu wyryty jest napis: "Fundator Jan Kómor ze swoją żoną Katarzyna - 1903 rok".
3. Przy drodze do Baranowa, stoi żeliwny krzyż z Ukrzyżowanym Chrystusem. Pod krzyżem jest metalowa płyta z napisem: "Przykazanie nowe daję Wam, abyście się społecznie miłowali XIII 34". Krzyż ten pochodzi zapewne z końca XIX wieku. Obecnie krzyż został ustawiony na nowym cokole.
4. Przy wiejskiej drodze do Poddębia (obecnie wysypiska śmieci) nad sadzawką, stoi na kamiennym słupie kapliczka czworościennna z płaskorzeźbionymi scenami z pasji w półkolistych wnękach. Całość była zwieńczona krzyżem, którego obecnie brak. Kapliczka ta pochodzi z XVII w., obecnie grozi runięciem.
5. Przy drodze do wysypiska (w kierunku Chotla Czerwonego) stoi kamienny krzyż z końca XVII lub początku XIX wieku. Napis na kamiennym postumencie zatarty 1779 lub 1879 r. Całość pochylona grozi runięciem.
6. Cmentarz parafialny przy drodze do wsi Baranów. Na cmentarzu mogiła żołnierzy WP poległych we wrześniu 1939 r. oraz mogiła partyzantów AK.

WSPÓŁCZESNA DOBROWODA 
Dobrowoda łączy się ze wsią Olganów, w której mieściła się do 1972 roku siedziba władz gminnych. Obecnie we wsi pozostała Szkoła Podstawowa, OSP, Ośrodek Zdrowia, Stacja Paliw (po byłej bazie Kółek Rolniczych). W ostatnich latach zlikwidowano placówkę Poczty Polskiej.
Przed II wojną światową w Dobrowodzie był posterunek Policji Państwowej, a po wojnie był posterunek Milicji Obywatelskiej. Ośrodek Zdrowia został utworzony pod koniec lat sześćdziesiątych, przyjmuje tam lekarz ogólny, stomatolog i pielęgniarka. Z tego Ośrodka korzystają mieszkańcy wsi: Dobrowoda, Olganów, Radzanów, Bilczów, Gadawa, Baranów, Budzyń, Kawczyce oraz Holudza z gminy Wiślica i Piasek Wielki z gm. N. Korczyn.
Wieś Dobrowoda liczy ponad 470 mieszkańców, sołtysem jest Ryszard Kolarz, we wsi pozostał tylko jeden sklep spożywczy. Na terenie przysiółka Poddębie od początku lat dziewięćdziesiątych uruchomiono Miejsko-Gminne Wysypisko Śmieci. Wieś posiada sieć wodociągową, a w przyszłości będzie budowany kolektor sanitarny. Wzdłuż drogi głównej (Busko-N. Korczyn) po jednej stronie jezdni jest wybudowany chodnik dla ruchu pieszego.
Część mieszkańców wsi żyje wyłącznie z pracy w rolnictwie, część pracuje w Busku Zdroju lub innych miejscowościach. Przed wybuchem II wojny światowej w Dobrowodzie powstała Spółdzielnia Mleczarska, która posiadała także filie w Piasku Wielkim i Hołudzy.
W czasie okupacji hitlerowskiej w Dobrowodzie działała filia Zawodowej Szkoły Rolniczej w Busku Zdroju.
Dobrowoda to miejsce, gdzie historia spotyka się z teraźniejszością, tworząc wyjątkową atmosferę polskiej wsi z bogatymi tradycjami!