Zaledwie 2 km od centrum Buska Zdroju znajduje się malownicza miejscowość Mikułowice.
Ta wieś o bogatej historii już prawie złączyła się z miastem - trudno określić gdzie kończy się ulica Wojska Polskiego, a zaczynają Mikułowice.
POŁOŻENIE I PRZYRODA
Mikułowice leżą na malowniczym Garbie Wójczańsko-Pińczowskim, a północno-wschodnia część wsi należy do Szanieckiego Parku Krajobrazowego. Centrum wsi tworzą trzy urokliwe stawy, wokół których skupione są gospodarstwa wiejskie.
W zachodniej części centrum znajduje się źródło wody pitnej zwane "Stok" , a na północy rozciąga się wzgórze, z którego widać zabudowania i wieżę kościoła w Szańcu.
Ciekawostka: W południowo-wschodniej części wsi znajdują się bogate złoża borowiny (rodzaj torfu), która jest wydobywana dla potrzeb leczniczych Uzdrowiska Busko! Na wyrobisku "Siwice" złoża wynoszą aż 140 tys. m³
#SzanieckiParkKrajobrazowy #BuskoZdroj #UzdrowiskoPolskie
HISTORIA MIKUŁOWIC
W XII wieku, Mikułowice stanowiły uposażenie klasztoru premonstrantesów w Busku. W "Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich", z 1888 r. napisano: "Mikułowice, wieś w powiecie stopnickim, gmina i parafia Szaniec. Leży przy drodze bitej z Chmielnika do Buska, pod samym Buskiem, odległym o dwie wiorsty. Znaleziono tu cmentarzysko przedhistoryczne".
W XV wieku Mikułowice stanowiły dziedzictwo rodziny herbu Mądrostki. Wieś liczyła 11 łanów kmiecych, 6 zagrodników, karczmę, młyn i dwa folwarki. Kmiecie i zagrodnicy dawali dziesięcinę klasztorowi w Mogile, a folwarki i młyn proboszczowi w Szańcu. Następnie Mikułowice należały do dóbr margrabstwa pińczowskiego (Myszkowskich). Wieś liczyła 34 osadników mających po 8 mórg roli. Folwark Mikułowice miał 400 mórg roli ornej, 240 mórg lasu urządzonego i 230 mórg łąk. We wsi były pokłady torfu, marglu i gliny białej.
W latach 1820 - 1846 trwał proces rugowania chłopów z ziemi. Wówczas z ostrym protestem wystąpili w latach trzydziestych włościanie z Mikułowie. Jego organizatorami byli chłopi Grzegorz Kasza i Michał Wojciechowski. W 1838 roku, dziedzic wyrugował ich z osad, pozostawiając im tylko chałupy. W następnym roku, zwrócił się do rządu gubemialnego o ich deportację, jako burzliwych i nieuległych włościan. Motywował tym, że organizowali oni chłopów we wsi, współdziałali z pokątnym pisarzem i zbierali składki. Proces rugowania chłopów został zahamowany w wyniku ukazu carskiego z 7 czerwca 1846 r.
#HistoriaWsi #DziedzictwoHistoryczne
OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA
OSP w Mikułowicach powstała w 1927 roku, a jej założycielami byli nauczycielka Waleria Merwidówna i urzędnik starostwa Jan Wójcik. Strażacy dobudowali do budynku starej szkoły szopę, w której był przechowywany sprzęt gaśniczy: wóz konny do transportu sprzętu, sikawka ręczna, dwa węże.
Przy OSP Mikułowice powstał zespół artystyczno - teatralny, który wystawiał sztuki dla mieszkańców wsi oraz występował w sąsiednich wsiach. Po występach organizowano zabawy taneczne.
Podczas okupacji hitlerowskiej (1939-1945) strażacy z Mikułowie włączyli się w działalność Batalionów Chłopskich, a komendantem wiejskim BCh został Władysław Zając. Bechowcy w strażackich mundurach uczestniczyli w legalnych ćwiczeniach strażackich, wykorzystując je do odbywania nielegalnych ćwiczeń wojskowych, przygotowujących do walki z wrogiem. Wielu członków BCh pełniło funkcję kolporterów prasy podziemnej, a szczególnie wyróżnił się Stefan Koszela. Grupa BCh z Mikułowie uczestniczyła w akcjach bojowych w Chmielniku i w Skorzowie.
Po wyzwoleniu w 1945 roku strażacy zmontowali poniemiecki barak drewniany i urządzono tam remizę OSP, świetlicę i salę teatralno - taneczną. W 1952 r. zorganizowano orkiestrę dętą i kapelę ludową, a sekcję teatralną przekształcono w "Zespół Pieśni i tańca Mikułowice", który liczył ponad 60 osób. Zespół ten był znany na terenie całego województwa, posiadał wspaniałe stroje do tańców ludowych i działał do 1957 r. Orkiestra dęta w latach 1952 - 1956 występowała w mundurach organizacji "Służba Polsce". Zabawy taneczne organizowane przez OSP Mikułowice, do początków lat siedemdziesiątych przyciągały miłośników tańca z okolicznych wsi oraz Buska Zdroju.
W 1979 r. na miejscu drewnianego baraku, wspólnymi siłami przy wsparciu finansowym PZU, wybudowano nowy budynek murowany, jako Dom Strażaka. Obecnie władze wiejskie pragną w tym obiekcie zorganizować świetlicę wiejską.
#OSP #TradycjeLudowe #PolskaKultura
SZKOŁA I ŻYCIE KULTURALNE
Początki szkoły podstawowej w Mikułowicach sięgają 1914 roku, kiedy z funduszy wsi zbudowano dwuizbowy budynek pokryty strzechą. W latach 30. powstał nowy budynek szkolny na wzgórzu przy drodze do Kielc.
Przed II wojną światową w Mikułowicach prężnie działało Koło Stronnictwa Ludowego oraz Koło Związku Młodzieży Wiejskiej RP "Wici". W styczniu 1939 roku zorganizowali nawet kurs dla kobiet.
#EdukacjaWiejska #TradycjeOświatowe
ZABYTKI MIKUŁOWIC
Najcenniejszym zabytkiem jest Grodzisko - wyjątkowo cenny relikt średniowiecznego budownictwa obronnego. Znajduje się na południowym stoku Płaskowyżu Szanieckiego, 200 m od szosy Busko-Kielce.
We wsi zachowały się także piękne figury przydrożne:
✔️Figura Matki Boskiej Niepokalanej przy "Stoku" (z początku XX w.)
✔️Figura Matki Bożej Różańcowej z 1914 r. w pobliżu Domu Strażaka
✔️Figura Chrystusa na Kolonii Wschodniej z końca lat 30.
Żeliwny krzyż na Kolonii Zachodniej z 1935 r.
#ZabytkiSakralne #PolskieKapliczki #DziedzictwoKulturowe
Dziś Mikułowice to nowoczesna wieś licząca 1033 mieszkańców, a jej sołtysem jest Bożena Mierzwa.
Mikułowice to doskonały przykład, jak polska wieś łączy tradycję z nowoczesnością.
Jeśli będziecie w okolicach Buska, koniecznie odwiedźcie tę urokliwą miejscowość.
#RozwójWsi #PrzedsiębiorczośćWiejska #NowoczesnaWieś #ŚwiętokrzyskieRegion
Materiały zostały opracowane na podstawie książki Leszka Marcińca pt. "Sołectwa Gminy Busko-Zdrój", która stanowi niezwykłe kompendium wiedzy o przeszłości naszych miejscowości.
Galeria zdjęć dostępna na naszym Facebooku https://www.facebook.com/busko.eu